Dijital çağda iletişimden alışveriş alışkanlıklarımıza ve hatta hobilerimize kadar şekil değiştiren yeni altyapılar oluşuyor. Bu değişikliklerden en çok etkilenen ise dünyaya yeni gelen çocuklarımız oluyor. Dijital dünyanın insanlığa birçok faydası bulunsa da yanlış/aşırı kullanımı çocuklarda telafisi olmayan zararlara yol açabiliyor. 

Biz de bugüne kadarki tecrübelerimiz ve aile danışmanlarından aldığımız bilgiler doğrultusunda dijital çağda çocuk yetiştirenler için çeşitli tavsiyeler hazırladık. Gelin, bunlara yakından bakalım.

Adsız Kopyası

0-3 yaş için sıfır ekran

Günümüzde bebekler dünyaya geldikleri andan itibaren televizyondan, telefona birçok ekranla karşılaşıyor. Ancak bebeklerin ilk üç yılı, beyinlerinin en hızlı geliştiği dönemi oluşturuyor. Bu nedenle uzmanlar, 0-3 yaş grubundaki bebeklere ekran gösterilmemesi gerektiğini söylüyor. Çünkü televizyon, tablet ve telefon gibi ekranlardaki fazla uyaranlar, bebeklerin beyin gelişimini olumsuz etkiliyor. Son yapılan çalışmalara göre, fazla uyarana maruz kalan çocuklarda, direkt beyin gelişimi ile ilişkili olan otizm gibi hastalıklar ortaya çıkıyor.

Adsız Kopyası

3 yaş sonrası sınırlı kullanım

3 yaşındaki bir çocuk, etrafındaki tüm teknolojik aletleri keşfetmiş oluyor ve bunları kullanmak istiyor. Uzmanlar, 3 yaş sonrası çocuklarda ekran kullanımının, belli saat aralıklarına göre sınırlı tutulmasını öneriyor. Örneğin, günlük 2 saat ekran kullanımı hakkı olan bir çocuğun, bunu tek seferde tüketmek yerine yarım saatlik dört seansa bölmesi öneriliyor. Böylece çocuk, 2 saat boyunca ekran uyaranlarına maruz kalmayarak arada başka etkinliklerle vakit geçirebiliyor. Özellikle mutfak alarmı gibi küçük aletlerden yararlanarak, bu seanslar çocuğun da kontrol edebileceği eğlenceli aktivitelere dönüştürülebilir. 

Adsız Kopyası

İçeriğin önemi

Birçok uzman belli yaş aralığındaki çocukların ekran kullanımına müsaade ediyor. Ancak bu kullanım süresince çocuklarımızın izlediği çizgi film veya oynadığı oyunların içeriklerinin kontrol edilmesi gerekiyor. Bu içeriklerin kontrolünün bir ebeveyn tarafından yapılması yeterli olmuyor. Aynı zamanda ebeveynlerin, içeriklerin uzman psikologlar tarafından kontrol edilip edilmediğini ve yaşına uygun olup olmadığını öğrenmesi gerekiyor. 

Adsız Kopyası

Televizyonu oyunlaştırma

Çocuklar, beyin yapıları gereği sosyalleşerek ve keşfederek öğreniyor. Bu nedenle öğrenme, bir çocuğun ancak karşılıklı iletişime geçmesi ile sağlanabiliyor. Ancak televizyon, tablet ve telefondaki içerikler interaktif değil. Dolayısıyla çocuk, ekrana sorduğu bir sorunun cevabını alamıyor. Bu durum, öğrenmeyi ve konuşma becerisini geciktiriyor. Uzmanlar böyle durumlarda, ekranı bir oyun haline getirme yöntemini sunuyor. Bunun için ekrandaki olayları çocuğunuzla konuşmanız, karakterleri anlatmanız ve ona soru sorarak yorumlamasına müsaade etmeniz gerekiyor. Böylece çocuklar, ekrandaki içeriği sizinle konuşarak gelişip öğrenebiliyor.

Adsız Kopyası

Biraz eğlenme, biraz öğrenme

Son olarak; çocuklarımıza sürekli eğitici video ve oyunlar izleterek ekranı, sadece öğretici bir hale getiremeyiz. Çünkü sürekli öğretme duygusu içinde olmak, çocuklarımızda tam tersi bir etki yaratıyor. Onların kendi öğrenme süreçlerinde yanlarında olup, keşfetmelerine alan tanımalıyız. Bu nedenle bazı zamanlar öğretici değil, eğlenceli şeyler de izlemelerine izin vermeliyiz. 

Not: Bu yazıda verilen bilgiler, kendi tecrübelerimiz ve aile danışmanlarından aldığımız yönlendirmeler sonucu yazılmıştır. Tüm içerikler tanı değil, tavsiye amaçlıdır. Kendi çocuğunuza uygun yaklaşımı bulmak için bir uzmana danışabilirsiniz.